Het pontje dat de Alkmaarse Bierkade met het 17e-eeuwse Veneetse Eiland (Schermereiland) verbindt vaart dagelijks onophoudelijk heen en weer en biedt daardoor een mooie gelegenheid om aan de overkant, vanaf de Eilandswal, het voormalige jaagpad langs het NH-Kanaal, een tekening te maken.
De naam Veneetse Eiland is ontstaan vanwege de associatie met Venetië, aanleg in een moeras, vaarten, grachtjes, steegjes etc. Bij de aanleg van het kanaal in 1824 werd een deel van het Veneetse Eiland en de oude vestingwal afgegraven om een acceptabele bocht voor het scheepvaartverkeer te realiseren. Een aantal mooie gebouwen waaronder de Friese Buitenpoort moest wijken. In eerste instantie was het kanaal niet hier gepland maar op verzoek van de burgemeester heeft koning Willem I het tracé verlegd en kwam het door de stad te liggen.
Ondanks het verlies van een deel van de binnenstad, wilde Alkmaar het kanaal graag hebben. De stad had haar hoop gevestigd op het ontstaan op een bloeiende haven met scheepswerven, om zo een echte handelsstad te worden. De opbrengsten vielen echter tegen. De grote schepen voeren zonder te stoppen door Alkmaar heen. Bovendien mochten tol en accijnzen hier niet meer geheven worden en dit had als bijeffect dat als het donker was goederen via het tolvrije kanaal de stad in werden gesmokkeld.
Maar de stad kreeg er ook iets voor terug. Aan de N.O-zijde kwam er een heel stuk bij, want de bocht was te scherp voor het nieuwe kanaal. In die flauwe hoek ontstond het Victoriepark door de aangeplempte grond die uit het uitgegraven kanaal kwam.
In: J. Blaeu, Toonneel der steden van de Vereenighde Nederlanden, met hare beschrijvingen, 1649.
In de jaren 50 en 60 van de 20e-eeuw was er een nieuwe bedreiging n.l. een zogenaamd “Herstelplan” waarin helemaal volgens de tijdgeest voorgesteld werd om op deze plek een grote verkeersweg aan te leggen, die vanaf de A9 het verkeer via de Friese Brug verder richting noorden kon leiden. Dit zou gepaard moeten gaan met grootschalige sloop van oude panden, dempen van de grachten en de bouw van grote kantoorcomplexen. Gelukkig is dit rampzalige plan in de prullenbak beland! (Bron o.a. ‘Het lege land’ – Auke van der Woud, pag. 128).
Pentekening in zwart en gewassen techniek op papier voorstellende stadsgezicht Alkmaar kijkende van Eilandswal richting Zuidwesten met Accijnstoren, Bierkade en Verdronkenoord. Collectie Regionaal Archief Alkmaar / PR1003400
